Een uitweg uit de huwelijksshit

‘Je moet bereid zijn echt te luisteren naar elkaar ’

​Echtparen geven vaak te snel op. Als de relatie even wat minder vlotjes verloopt, zijn stellen tegenwoordig geneigd binnen de kortste keren scheiding aan te vragen. In de ogen van Rolf en Susan Eikenhout uit Zuidhorn doen paren zichzelf hiermee tekort. Zij ontdekten ooit zelf dat het de moeite waard is om een relatie een nieuwe kans te gunnen.
​
'Ben je bereid te investeren in de relatie? Of ben je in je achterhoofd na jarenlang getrouwd te zijn geweest eigenlijk al bezig met vertrekken?’’ Dat is de eerste vraag die Rolf en Susan Eikenhout op tafel leggen als ze in gesprek gaan met een stel. Tien jaar geleden ging dit Zuidhorner echtpaar van start met hun Praktijk voor Persoonlijke Groei. Ze spreken liever niet over relatiebemiddeling of een vorm van therapie. ,,Wat wij doen is paren begeleiden die elkaar na verloop van tijd om welke reden dan ook enigszins kwijt zijn geraakt.’’

---

Volgens Rolf Eikenhout is het anno 2017 niet ‘in’ om als echtpaar professionele hulp te vragen als het huwelijk in het slop is geraakt. ,,Helemaal zonder werk zitten we nog even niet. Huisartsen verwijzen echtparen met problemen naar ons door. Maar de laatste jaren zien we dat het steeds minder vaak voorkomt dat paren uit eigen beweging naar een begeleider stappen om te vragen om hulp.’’

Rolf Eikenhout trekt in dit verband een parallel met de arbeidsmarkt. ,,Vaste banen komen steeds minder voor. Als werknemer moet je het doen met een contract voor bepaalde duur. Met als gevolg dat mensen in deze tijd van de ene baan naar de andere hoppen.’’ Bij de huwelijksmarkt gaat het volgens hem net zo. ,,Mijn vrouw Susan en ik waren vorig jaar veertig jaar getrouwd. Zulke langdurige relaties zijn momenteel meer uitzondering dan regel. Mannen en vrouwen die het jawoord aan elkaar geven, haken af zodra ze moeilijkheden tegenkomen in het leven en elkaar daarin niet meer kunnen vinden.’’

De cijfers spreken in dit verband voor zich. Meer dan een derde van de mensen die in het huwelijksbootje zijn gestapt, vragen na verloop van tijd echtscheiding aan. Rolf en Susan Eikenhout geven toe dat hiervoor soms gegronde redenen zijn. ,,Het heeft geen zin om huwelijken te willen redden, die op voorhand al reddeloos verloren lijken te zijn. Van hele dagen achtereen ruzie met elkaar maken worden echtelieden, laat staan hun kinderen, natuurlijk ook niet blij. Maar het is toch een teken aan de wand dat scheidingsadvocaten op dit moment gouden tijden doormaken, terwijl huwelijksmediators brodeloos lijken te raken’’, menen zij.

Verliefd worden om daarna met elkaar een relatie aan te gaan, is één ding. Maar daarna komt het er volgens Susan Eikenhout opaan om de relatie in stand te houden. Dat gaat naar haar zeggen niet vanzelf. ,,Je moet bereid zijn echt te luisteren naar elkaar. Vertel wat de behoeften zijn van jezelf. En informeer vooral ook naar de behoeften van de ander.’’ Verliefd worden, trouwen en en samen kinderen krijgen is het bekende patroon bij huwelijken. ,,In de eerste zes tot acht jaar dat je bent getrouwd, hebben ouders het zo druk met hun werk, het verzorgen van de kinderen en sociale verplichtingen, dat ze nauwelijks tijd hebben om bij zichzelf en hun relatie stil te staan.’’

Als die periode voorbij is, komt het voor dat paren samen tot de conclusie moeten komen dat ze elkaar na die eerste jaren zijn kwijtgeraakt. Volgens Eikenhout hoeft die constatering geen reden te zijn om te wanhopen. Laat staan om onmiddelijk scheiding aan te vragen. ,,Probeer samen eerst het probleem onder ogen te zien. Hoe komt het dat bijvoorbeeld de vrouw zich niet zo prettig meer voelt in de relatie met de ander? De man doet er verstandig aan zijn vrouw de ruimte te geven om haar gevoelens van onvrede te formuleren.’’

De man is doorgaans geneigd, is de ervaring van Eikenhout, om in de verdediging te gaan. ,, Een reactie in de trant van: ‘Moet je zien hoe ik me inspan voor het gezin? Ik ga toch iedere zaterdag met de kinderen naar het hockeyveld?’’ Veel mannen zijn volgens Eikenhout bovendien geneigd meteen een oplossing aan te dragen voor het probleem dat hun partner te berde brengt. ,,Een man doet er verstandiger aan eerst eens geduldig te luisteren naar zijn vrouw. Echt luisteren getuigt ervan dat hij zijn vrouw serieus neemt. Zij voelt zich gehoord. Dat kan het begin zijn van de oplossing.’’

Andersom zijn er ook leerpunten voor de vrouw. Veel vrouwen zijn volgens Susan Eikenhout geneigd voortdurend te praten, waardoor de man amper de kans krijgt onder woorden te brengen wat bij hem leeft. Als professionele hulpverleners ondersteunen zij het ene moment de vrouwelijke cliënt en het andere moment de mannelijke om zo samen zicht te krijgen op eventuele problemen.

Ook gedurende hun eigen veertig huwelijksjaren ging bij Rolf en Susan Eikenhout niet alles als van een leien dakje ,,Wij weten hoe het voor een echtpaar is om in de shit te zitten. Mede dankzij hulp van anderen hebben wij ervaren dat het mogelijk is er samen uit te komen. Dat was tien jaar geleden voor ons reden met dit begeleidingswerk te beginnen.’’
​
Koos Bijlsma